Budynek postawiony bez pozwolenia na budowę lub zgłoszenia - jak go zalegalizować?

Spis treści

1. Na czym polega legalizacja budynku postawionego bez pozwolenia?
2. Jakie dokumenty należy przygotować, aby zalegalizować budynek postawiony bez pozwolenia lub zgłoszenia budowy?
3. Jaki jest koszt legalizacji samowoli budowlanej?

Jakiś czas temu postawiliśmy obiekt bez dopełnienia urzędowych formalności? A może budynek jest większy, niż zakładał to projekt? W takich sytuacjach niezbędna będzie jego legalizacja. Czym jest, ile kosztuje oraz jakie dokumenty będą potrzebne do zalegalizowania budynku wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy?

Na czym polega legalizacja budynku postawionego bez pozwolenia?

Dom jednorodzinny lub budynek gospodarczy budowany niezgodnie z zatwierdzonym projektem, wzniesiony bez pozwolenia na budowę bądź zgłoszenia budowy, lub realizowany pomimo sprzeciwu urzędu, może zostać uznany za samowolę budowlaną. Aby możliwe było kontynuowanie budowy lub użytkowanie już wykończonego obiektu, niezbędne jest dokonanie jego legalizacji. Możemy wnioskować o nią z własnej inicjatywy lub dokonać wymaganych formalności po otrzymaniu postanowienia o wstrzymaniu budowy. Jeżeli urząd prowadzi postępowanie w związku z własnymi ustaleniami lub na wniosek osób postronnych, to wniosek o legalizację samowoli budowlanej musimy złożyć w terminie 30 dni od dnia doręczenia postanowienia o wstrzymaniu budowy. Pamiętajmy też o tym, że na czas do otrzymania zezwolenia na wznowienie budowy, prace budowlane faktycznie należy przerwać. W przeciwnym razie otrzymamy decyzję o rozbiórce. Podanie o legalizacje samowoli budowlanej składamy w powiatowym (lub w niektórych przypadkach w  wojewódzkim) nadzorze budowlanym.

Legalizacja obiektu wybudowanego lub będącego w budowie to specjalna procedura urzędowa, w trakcie której na nasz wniosek specjaliści dokonają oględzin budynku oraz ocenią jego zgodność z przepisami o planowaniu przestrzennym oraz z przepisami techniczno-budowlanymi. Następnie zostaniemy zobowiązani do dostarczenia określonych dokumentów. Nadzór budowlany sprawdzi kompletność dostarczonej dokumentacji, zgodność projektu z przepisami Czasami może okazać się, że w dokumentach wystąpiły nieprawidłowości - otrzymamy wtedy postanowienie o obowiązku usunięcia tych nieprawidłowości w wyznaczonym terminie.

Jakie dokumenty należy przygotować, aby zalegalizować budynek postawiony bez pozwolenia lub zgłoszenia budowy?

Po złożeniu podania o zalegalizowanie budynku otrzymamy postanowienie o przedłożeniu dokumentów legalizacyjnych. Będziemy musieli złożyć 

• wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego (jeżeli budowa została zakończona) lub wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i wznowienie robót budowlanych - jeżeli budowa nie została zakończona,
• 3 egzemplarzami projektu zagospodarowania działki oraz projektu architektoniczno - budowlanego (jeżeli legalizacja samowoli budowlanej dotyczy budynku, który wymagał jedynie zgłoszenia budowy bez projektu, to składamy tylko projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz odpowiednie rysunki lub szkice, nie składamy też wniosku o zatwierdzenie projektu budowlanego)
• oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
• zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami: obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Jaki jest koszt legalizacji samowoli budowlanej?

Po skompletowaniu wszystkich dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia legalizacji, organ nadzoru budowlanego wyliczy nam opłatę legalizacyjną, którą należy uregulować w terminie 7 dni. Wysokość opłaty legalizacyjnej za samowolę budowlaną jest uzależniona od kategorii obiektu, który postawiliśmy. 

Jeżeli budowa wymagała pozwolenia na budowę, to opłata legalizacyjna wynosi 50-krotność iloczynu stawki opłaty (s - 500 zł), współczynnika kategorii obiektu budowlanego (k) i współczynnika wielkości obiektu budowlanego (w). Przykładowo dla domów jednorodzinnych k=2, w=1, dla budynków służącym gospodarce rolnej k=1, w=1, dla niewielkich budynków jak domy letniskowych, budynki gospodarcze, garaże do dwóch stanowisk włącznie k=1, w=1. Dla większych i bardziej skomplikowanych obiektów, współczynniki te odpowiednio wyższe.

Jeśli zdecydowaliśmy się wznieść obiekt bez wymaganego zgłoszenia, musimy przygotować się na konieczność dokonania wpłaty w wysokości 2500 zł (np. za budowę zjazdu z drogi krajowej lub wojewódzkiej czy budowę ogrodzenia o wysokości powyżej 2,20m) lub 5000 zł (np. za budowę parterowego budynku gospodarczego, garażu, wiaty, parterowego budynków rekreacji indywidualnej o powierzchni zabudowy do 35m2). Opłatę legalizacyjną dla domów jednorodzinnych, których budowa wymaga zgłoszenia, oblicza się wg wzoru takiego jak dla budynków wymagających pozwolenia na budowę. 

Po dokonaniu opłaty legalizacyjnej otrzymamy decyzję o legalizacji, będzie to decyzja, która zatwierdza  projekt budowlany albo projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz zezwala na wznowienie budowy, jeżeli budowa nie została zakończona.

Widmo konieczności rozbiórki lub opłaty wysokiej grzywny za samowolę spędza nam sen z powiek? W takiej sytuacji jak najszybciej podejmijmy kroki w celu zalegalizowania postawionego budynku. Wystarczy, że złożymy wniosek wraz z załącznikami, a po jego zaakceptowaniu dokonamy opłaty legalizacyjnej i otrzymamy decyzję o legalizacji budynku postawionego bez zgłoszenia lub pozwolenia na budowę. Od tej chwili będziemy mogli kontynuować prace budowlane lub użytkować wybudowany obiekt, bez obaw o ewentualne negatywne konsekwencje.