Budynek energooszczędny - czym się charakteryzuje?

Spis treści

1. Budynek energooszczędny – co to takiego?
2. Czym cechują się budynki energooszczędne?

W dobie stale rosnących cen energii elektrycznej i opału, wielu inwestorów planujących budowę bierze pod uwagę projekty domów energooszczędnych. Takie obiekty wykazują znacznie mniejsze zapotrzebowanie na ciepło, a zarazem są dobrze przystosowane do współpracy z nowoczesnymi systemami bazującymi na odnawialnych źródłach energii. Nas również zainteresowały budynki energooszczędne? Przeczytajmy, czym są, jakie są ich najważniejsze cechy oraz dlaczego warto wybrać właśnie takie domy?

Budynek energooszczędny – co to takiego?

Budynek energooszczędny to przede wszystkim budynek, który jest tani w eksploatacji, w którym straty ciepła przez przegrody zewnętrzne ograniczone są do minimum oraz w którym maksymalnie zredukowane zostało zużycie energii na ogrzewanie, wentylację, oświetlenie i podgrzanie wody użytkowej.

Obowiązujące rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (WT 2021 - określenie wymagań dotyczących zapotrzebowania budynku na energię) stawiają wymóg niskiego zużycia energii. Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP dla domów jednorodzinnych nie może przekraczać 70 [kWh/(m2·rok)]. Określone są również maksymalne współczynniki przenikania ciepła (Umax) dla poszczególnych przegród zewnętrznych oraz okien i drzwi. Wynoszą one: 0,2 [W/m2·K] - dla ścian zewnętrznych,  0,15 [W/m2·K] - dla dachów,  0,3 [W/m2·K] - dla podłóg na gruncie, 1,3 [W/m2·K] - dla drzwi zewnętrznych, 0,9 [W/m2·K] dla okien fasadowych, natomiast dla przeszkleń dachowych – 1,1 [W/m2·K].

Chcąc znacznie obniżyć koszty eksploatacji budynku, możemy zdecydować się na budynek energooszczędny niskoenergetyczny czyli o bardzo niewielkim zapotrzebowaniu na energię do ogrzewania wnętrza. Przyjmuje się, że zapotrzebowanie to jest na poziomie 15-40  [kWh/(m2·rok)]. Możemy tez pójść krok dalej i wybrać dom pasywny, w którym zapotrzebowanie na energię ograniczone jest do 15  [kWh/(m2·rok)], źródłem ogrzewania wnętrz są tylko pasywne źródła ciepła, czyli urządzenia elektryczne, zysk od mieszkańców, rekuperacja, energia słońca.

Czym cechują się budynki energooszczędne?

Decydując się na budowę domu o niskim zapotrzebowaniu na energię musimy pamiętać o kilku podstawowych zasadach. 

• Im mniejszy dom, tym mniejsza powierzchnia przegród zewnętrznych i tym mniejsze straty ciepła. Przed wyborem projektu trzeba bardzo dokładnie przemyśleć potrzeby przyszłych mieszkańców domu, zdecydować się na układ funkcjonalny, w którym nie będzie zbędnych metrów kwadratowych.
• Istotnym elementem jest również kształt budynku. Domy energooszczędne zazwyczaj mają prostą bryłę na planie kwadratu lub prostokąta, dach płaski lub dwuspadowy. Taka forma umożliwia zminimalizowanie ilości mostków termicznych, w dużej mierze odpowiedzialnych za straty ciepła. Jeżeli zależy nam na większej powierzchni użytkowej domu, to zdecydowanie lepiej jest zdecydować się na dom piętrowy lub z poddaszem użytkowym niż na rozłożysty dom parterowy.
• Energooszczędny obiekt od strony południowej będzie miał duże okna, pozwalające do maksimum wykorzystać energię płynącą ze słońca. W tej słonecznej części budynku zlokalizowane będą pomieszczenia wspólne – salon, kuchnia czy jadalnia – w których spędzamy najwięcej czasu. Musimy jednak pamiętać, że duże przeszklenia, nawet od strony południowej wiążą się ze stratami ciepła. By je ograniczyć, należy montować okna o niższym od standardowego współczynniku przenikania ciepła, trzyszybowe, z wkładkami termoizolacyjnymi. Na elewacji północnej, gdzie zyski od nasłonecznienia nie występują, okna będą niewielkie.

• Budynek o obniżonym zapotrzebowaniu na energię musi posiadać odpowiednio grubą warstwę izolacji termicznej, przygotowaną z najwyższej jakości materiałów o jak najniższym współczynniku przewodzenia ciepła.
• Bardzo ważnym elementem w domach energooszczędnych jest wentylacja. Tradycyjna wentylacja grawitacyjna to stałe straty ciepła. Rozwiązaniem dla domu energooszczędnego jest wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła -  z rekuperacją.
• Pamiętajmy też o instalacjach, które bazują na odnawialnych źródłach energii - takimi jak fotowoltaika czy pompa ciepła (sprawdź nasze projekty domów z pompą ciepła), które pozwalają jeszcze bardziej obniżyć koszty utrzymania budynku.
• Choć wzniesienie i wykończenie energooszczędnego obiektu będzie generować większe koszty na etapie inwestycji, pierwsze wyraźne oszczędności zauważymy już na początku jego eksploatacji. Rachunki za ogrzewanie i prąd będą nawet kilkukrotnie niższe niż w tradycyjnym budownictwie, budynek będzie posiadał większą wartość i wyróżniał się proekologicznymi walorami, a my sami zyskamy wysoki komfort jego użytkowania.
• Bez względu na fakt, czy planujemy wznieść obiekt mieszkalny, czy też usługowy – zwróćmy uwagę na projekty budynków energooszczędnych. Wybierając je, ograniczymy negatywny wpływ na środowisko, ciesząc się jednocześnie znacznie niższymi rachunkami za media. Nie musimy przy tym obawiać się o własny komfort – energooszczędne domy, biura czy wnętrza firmowe są bowiem wyjątkowo wygodne i w dużej mierze zautomatyzowane, doskonale wpisują się w potrzeby współczesnych inwestorów i mieszkańców.